Thứ Hai, 13 tháng 10, 2008

Về thăm lại lớp 10 B trường Ngô Quyền


Năm 1960 tôi ngồi tại chỗ này .Nói chuyện với cô Trần Thu Hà đang đứng lớp,được biết,Hà là con của Hạ!Hạ cũng ngồi lớp này năm xưa .Có một bé có nick Yahoo là baby_iamsorry_04 hẹn sẽ liên lạc bằng email.Một chiều thứ bảy lang thang ,chui vào trường từ cổng sau.Chẳng là buổi trưa ăn cơm tại nhà Thái Phong,trong khu học sinh miền Nam ngày xưa,nay là Trung Tâm Giáo Dục thường xuyên

Thứ Sáu, 10 tháng 10, 2008

Về thăm tỉnh Vĩnh Phúc


Kính gửi Bác Ry,Bác Lân cùng Đại Gia Đình Mai Lĩnh,
Chiều ngày 8 tháng Mười 2008 vừa rồi ,một nhóm gia đình Mai Lĩnh gồm :
-Đỗ Thái Bình
-Đỗ Bắc Ninh
-Nguyễn Quang Vinh (Yểng) đã về thăm Uỷ Ban Nhân Dân Tỉnh Vĩnh Phúc .
Anh em đã được ông Trần Ngọc Ái ,Phó Chủ Tịch tiếp. Ông Hoàng Trường Kỳ phó CT phụ trách Văn Hoá Xã Hội đã hẹn gặp từ năm ngoái ,nhưng hôm đó ,do bận họp nên ông Ái thay thế cho công việc tiếp đón.Ngoài ra còn có anh Tiến,thư ký Uỷ ban và cô Trinh,phó phòng Văn Hoá Xã Hội cùng tham gia . Ông Ái đã giới thiệu tình hình kinh tế văn hóa của tỉnh , được coi là đứng thứ năm trong tất cả các tỉnh cả nước.Về khối đại đoàn kết, ông cho biết cả Vũ Hồng Khanh Quốc Dân Đảng cũng đã trở về quê ! Đỗ thái Bình đã tóm tắt về nhà Mai Lĩnh hiện nay và gửi biếu cuốn “Nhà lao An Nam” vừa xuất bản trong có tấm hình Cụ Đỗ Văn Phong.Sau khi về có nhận được thư của Hoàng Trường kỳ như sau :
Thưa ông :Tôi rất lấy làm xin lỗi vì hôm qua đã hẹn gặp Ông mà do công việc đột xuất không thể thục hiện được .Tôi rất trân trọng những đóng góp của gia đình ta và đặc biệt là Cụ Nhà cho dân tộc .Tôi cũng rất khâm phục tài năng của GS Đỗ Tất Lợi , nhà văn Nguyễn Mạnh Tuấn ...Tôi xin chúc Ông và gia đình mạnh khoẻ hạnh phúc và tiếp tục có những đóng góp to lớn hơn nữa cho đất nước ,xứng đáng với truyền thống của Tổ Tiên .Xin cảm ơn ông về cuốn sách tư liệu quý ông đã tặng . Kính thư . Hoàng Trường Kỳ .
Trên đường trở về ,anh em đã ghé về nhà Từ Đường thắp hương,thăm chú Hùng ,ra thăm mộ các Cụ và mộ được cho là mộ cô Tám



Nói chung buổi sơ kiến như vậy rất gọn gàng , đúng mực
Kính thư
Sau đây là tư liệu về các ông Ái và Kỳ từ trang tin của tỉnh
Ông Trần Ngọc ÁiỦy viên BTV Tỉnh ủyPCT UBND tỉnh

Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Ngọc Ái
Điện thoại: 0211842036Email: aitn@vinhphuc.gov.vn
Lĩnh vực phụ trách:
1) Trực tiếp phụ trách khối kinh tế tổng hợp: Tài chính, kinh tế đối ngoại (bao gồm các chương trình, dự án ODA, NGO và các quan hệ kinh tế đối ngoại khác khi được Chủ tịch UBND tỉnh giao), tổ chức thị trường tài chính, quản lý và xây dựng chính sách huy động các nguồn vốn; các ngành: Tài chính, Ngân hàng, Tín dụng, Kho bạc, Thuế, Hải quan, Thống kê; chỉ đạo quản lý vốn tại các doanh nghiệp, đổi mới và phát triển doanh nghiệp, tài sản công, phát triển du lịch, dịch vụ; chỉ đạo công tác đền bù, giải phóng mặt bằng các công trình, phê duyệt các dự án xây dựng cơ bản thuộc lĩnh vực phụ trách và một số công việc khác khi được Chủ tịch UBND tỉnh phân công; các chương trình mục tiêu và các dự án có liên quan lĩnh vực công tác được phân công phụ trách.2. Trực tiếp phụ trách, chỉ đạo hoạt động một số cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh: Sở Tài chính, Sở Thương mại, Sở Du lịch, Sở Tư pháp, và các cơ quan thuộc UBND tỉnh theo khối công việc có liên quan.3. Quan hệ phối hợp hoạt động giữa UBND tỉnh với Uỷ ban Mặt trận tổ quốc tỉnh Việt Nam tỉnh, Hội nông dân, Hội Liên hiệp phụ nữ, Tỉnh đoàn thanh niên, Hội Cựu chiến binh, Liên đoàn Lao động tỉnh; các tổ chức, hội nghề nghiệp có liên quan.4. Theo dõi toàn diện Thành phố Vĩnh Yên, huyện Tam Đảo.

Ông Hoàng Trường KỳỦy viên BTV Tỉnh ủyPCT UBND tỉnh


Phó chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Trường Kỳ
ĐT: 0211.842037Emai: kyht@vinhphuc.gov.vn
Lĩnh vực phụ trách:
1. Trực tiếp phụ trách khối văn hoá- xã hội, các lĩnh vực: Dân tộc, Tôn giáo và miền núi; Bảo hiểm xã hội, Bưu chính viễn thông, khoa học - công nghệ; chương trình công nghệ thông tin; các chương trình mục tiêu và các dự án có liên quan lĩnh vực công tác được Chủ tịch UBND tỉnh phân công phụ trách. Chỉ đạo công tác đền bù, giải phóng mặt bằng các công trình, phê duyệt các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, dự án thuộc lĩnh vực phụ trách đã được Chủ tịch UBND tỉnh phân công. Trực tiếp phụ trách khối văn hoá- xã hội, các lĩnh vực: Dân tộc, Tôn giáo và miền núi; Bảo hiểm xã hội, Bưu chính viễn thông, khoa học - công nghệ; chương trình công nghệ thông tin; các chương trình mục tiêu và các dự án có liên quan lĩnh vực công tác được Chủ tịch UBND tỉnh phân công phụ trách. Chỉ đạo công tác đền bù, giải phóng mặt bằng các công trình, phê duyệt các dự án đầu tư xây dựng cơ bản, dự án thuộc lĩnh vực phụ trách đã được Chủ tịch UBND tỉnh phân công.2. Trực tiếp phụ trách, chỉ đạo hoạt động một số cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh: Sở Giáo dục - đào tạo, Sở Y tế, Sở Văn hoá - thông tin, Sở Thể dục - thể thao, Sở Lao động- Thương binh và xã hội, Sở Khoa học và công nghệ, Sở Bưu chính, viễn thông, UBDSGD và trẻ em, Ban Dân tộc - Tôn giáo, và các cơ quan thuộc UBND tỉnh theo khối công việc có liên quan.3.Quan hệ phối hợp hoạt động giữa UBND tỉnh với các tổ chức, hội nghề nghiệp có liên quan.4. Theo dõi toàn diện huyện Lập Thạch

Thứ Hai, 6 tháng 10, 2008

Khoa học huyền bí











Ông Hoàng Anh Tuấn giúp tôi mua trọn bộ Khoa Học Huyền Bì do Mai Lĩnh xuất bản năm 1938.Nguyễn Phúc Giác Hải,một nhà nghiên cứu các lực siêu nhiên biết được tin này đã tìm tôi tại khu Bách Khoa,khi tôi còn tá túc tại nhà Bác Lâ năm 2005 để chụp lại một số trang.Với quan niệm thông thoáng tại Hà Nội như hiện nay,tập sách chẳng là gì so với bao sách bói toán dị đoan bày nhan nhản khắp nơi.Nhưng vào những năm 60,70 của thế kỷ trước,tập sách này đủ kết thêm tội cho những Mai Lĩnh con cháu còn sót lại trên đất Bắc ,cũng như trên báo hồi đó đã có người kết tôi Mai Lĩnh bóc lột Ngô Tất Tố ,Vũ Trọng Phụng...Nó itới đây lại nhớ tới,mới hôm qua,khi nói chuyện với bà Bẩy tức mẹ tôi,Bà nhắc lại chuyện chị Tráng vừa mất và nhớ anh Tráng:Trong những ngày khó khăn,"thằng "Tráng nó vẫn lên giúp tao đắp bếp,xay đỗ ...Ôi,một thời giông bão.Xin chụp vài tấm hình trong tập Khoa Học Huyền bí,và Mai Lĩnh nào "không sợ ma "thì báo cho tôi biết để tôi sao chụp cho vài trang mà đọc




Giấy thông hành vào đời của Kim Chi-Chí Bảo

Tôi nhận được thư này từ Kim Chi bạn thân của gia đình và trả lời ngay.Nhận thấy đó cũng là tâm trạng của lũ anh em chúng tôi,nên post luôn lên đây
*Anh Bình kính mến, anh tư vấn cho em bài viết này đưa lên trang web GD em liệu có sao ( ảnh hưởng CT) không nhé? Vì lần đầu tiên lập trang web nên phải nhờ Đại Ca chi dẫn cho "mấy đường cơ bản"- trang web GD em: www.nguyennang.org, khi nào rỗi anh ghé chơi và lại chỉ dẫn cho "Đệ" thêm vài đường võ nữa...em Chi, anh trả lời ngay đấy nhé
*Chi ơi ! Có cái gì mà không post lên mạng?Anh đọc liền một hơi,cảm động !Cho phép anh post lên blog của anh nhé ?Và gửi em đường link để nghe bài hát Cuộc sống ơi !do chính danh ca Mark Beznes Liên Xô hát vào thời của chúng ta.Nhìn góc bên phải,em sẽ thấy một loạt các bài hát Nga tủ của em nữa đấy,như Kachiusa,chảy đi Volga …Và anh chép cho em bài hát Cuộc sống bằng tiếng Nga.Anh tin là máy em có cài windows Sp 3 nên đọc được.thân mến
http://www.youtube.com/watch?v=nsj7BB2nNzo
Я люблю тебя, жизнь,Что само по себе и не ново,Я люблю тебя, жизнь,Я люблю тебя снова и снова.
Вот уж окна зажглись,Я шагаю с работы устало,Я люблю тебя, жизнь,И хочу чтобы лучше ты стала.
Мне немало дано -Ширь земли и равнина морская,Мне известна давноБескорыстная дружба мужская.
В звоне каждого дня,Как я счастлив, что нет мне покоя,Есть любовь у меня,Жизнь, ты знаешь, что это такое,Есть любовь у меня,Жизнь, ты знаешь, что это такое.
Как поют соловьи,Полумрак, поцелуй на рассвете,И вершина любви -Это чудо великое - дети.
Вновь мы с ними пройдем,Детство, юность, вокзалы, причалы,Будут внуки потом,Всё опять повторится сначала.
Ах, как годы летят,Мы грустим, седину замечая,Жизнь, ты помнишь солдат,Что погибли тебя защищая?
Так ликуй и вершисьВ трубных звуках весеннего гимна,Я люблю тебя, жизнь,И надеюсь, что это взаимно.
Mark Beznes
http://www.youtube.com/watch?v=nsj7BB2nNzo

“Giấy thông hành” vào đời…

Năm 1969, tôi tốt nghiệp lớp 10/10 phổ thông với “hành trang” học tập khá giỏi ở tất cả các bộ môn- đặc biệt là môn Nga Văn (giành được giải cao thi học sinh giỏi Nga văn của Thành phố). Con đường bước vào đời tưởng chừng như rộng mở ở phía trước đối với tôi- một cô gái mới lớn với biết bao mơ ước, hoài bão tốt đẹp …
Theo nguyện vọng và kết quả học tập của tôi, nhà trường đã đề nghị Ban tuyển sinh TP Hải Phòng sắp xếp cho tôi được theo học ở trường Đại học Ngoại ngữ ( năm đó chưa có chế độ thi Đại học như những năm sau này). Tôi khấp khởi chờ đợi… cho đến khi các bạn học đã vào hết các trường chuyên nghiệp mà mình vẫn chưa thấy có giấy báo nhập học. Bạn bè khuyên tôi đến Ban Tuyển sinh Thành phố hỏi xem sao.
Khi tôi tới Ban Tuyển sinh, người ta chỉ cho tôi gặp một ông đeo cặp kính trễ xuống tận mũi, ngồi sau một chiếc bàn bề bộn giấy tờ. Sau khi biết mục đích tôi đến, ông ta nhìn tôi bằng con mắt đầy ác cảm và soi mói… như nhìn một tên tội phạm (lúc đó tôi rất hoang mang, không biết mình đã phạm tội gì?). Cái nhìn đó đã nói lên tất cả: Vậy là chấm hết giấc mơ vào Đại học…chỉ vì lý lịch của gia đình tôi chưa được xác minh rõ ràng … Tôi vội vã bỏ ra về mà gần như không nghe thấy những gì ông ta nói... cũng có thể do tôi là người quá nhạy cảm chăng?
Buổi chiều hôm đó tôi không ăn nổi cơm, bởi mỗi lần nhớ tới ánh mắt soi mói giễu cợt của ông ta, tôi lại thấy lợm giọng và chua chát. Rất nhiều năm sau này, ánh mắt “in hình…tội phạm” của ông ta vẫn còn ám ảnh mãi trong tâm trí của tôi…
Vài tháng sau, anh Văn giới thiệu tôi làm Cộng tác viên ca nhạc ở Đài Phát thanh Hải phòng. Tháng 1/1970, tôi được tuyển vào làm phát thanh viên của Đài và được mọi người khen ngợi tôi có giọng nói “ăn Đài”. Có người còn nhận xét giọng đọc của tôi giống giọng một phát thanh viên nổi tiếng ở Đài Tiếng nói Việt Nam chuyên đọc ở buổi phát thanh ra nước ngoài. Công việc đang tiến triển rất tốt đẹp thì một hôm tôi được gọi lên gặp ông Trưởng phòng Tổ chức của Đài.
Đó là ngày 31/7/1970- cái ngày hằn sâu trong trí nhớ của tôi cho tới tận giờ…Trước tiên người ta ghi nhận tôi đã làm việc rất tốt, rất có triển vọng vv, sau đó thì họ thông báo quyết định cho tôi thôi việc, vẫn vì lý do: lý lịch chưa được xác minh rõ ràng… ( mà xác minh là công việc của họ chứ đâu phải của tôi?). Ông Ngư- lúc bấy giờ làm về Tổ chức của Đài nói thêm: … Các chú rất muốn giữ cháu ở lại làm việc mà không được…
Một lần nữa bị choáng váng… và chẳng thốt lên được lời nào, tôi vừa đi gần như chạy ra khỏi Đài vừa giận chính mình vì không kìm nổi những giọt nước mắt cứ trào ra trước mặt mấy ông Tổ chức. Từ trên đỉnh cao của hoài bão, ước mơ của tuổi trẻ đầy nhiệt huyết, muốn cống hiến chút năng lực nhỏ bé của mình cho Đất nước, tôi rơi thẳng xuống vực sâu của sự thật phũ phàng, nghiệt ngã.
Hai nhát dao đâm vào tôi khi tôi mới chập chững bước vào đời!- Trong Nhật ký của mình, tôi ghi lại chuyện này như vậy. Trước kia, tôi còn mơ mộng tới những điều cao xa, mong muốn được vào học Đại học, còn bây giờ? Tôi chỉ có một mong muốn hết sức khiêm nhường là có một công việc bình thường như bao người dân bình thường khác- chỉ làm Phát thanh viên thôi- mà cũng không được chấp nhận. Mong muốn được làm người có ích cho xã hội của tôi đã bị vùi dập phũ phàng! Tôi có tội gì? tôi không còn chốn dung thân trong xã hội này sao?
Vừa đi từ Đài ra ngoài phố, tôi vừa miên man suy nghĩ…Trong đầu tôi loé lên một ý nghĩ: giá như được chết lúc này? Sống mà không được chấp nhận làm việc thì phỏng có ích gì? Một chiếc xe ô tô đi ngược chiều về phía tôi, tôi cũng chẳng buồn né tránh…
Chiều hôm đó tôi không có gan trở về nhà vì sợ mẹ biết chuyện sẽ buồn, mặc dù trước sau gì mẹ cũng sẽ biết… Mẹ đã khổ nhiều rồi. Tôi đến nhà Thơm- cô bạn thân từ thuở nhỏ và nằm khóc thoả thích để trút bớt nỗi buồn…
Mấy tháng sau, được bạn bè mách bảo, tôi lại lên Hà nội thử vận may lần nữa: thi vào trường Cao đẳng sư phạm Nhạc Hoạ TW ở tận Hà Đông. Lần đó tôi thi đạt điểm cao nhất trường. Đích thân thày Đắc, hiệu phó của Trường về tận Hải Phòng để giải quyết trường hợp của tôi. Thày còn đến tận nhà tôi để báo tin mừng: “Ban Tuyển sinh Thành phố đã đồng ý rồi, họ nói tuần sau sẽ gửi giấy nhập học cho em. Em yên tâm, họ đã hứa với thày như vậy”- Thày trấn an tôi…
Tôi lại khấp khởi chờ đợi… một tuần, hai tuần, rồi một tháng, hai tháng… đến quá thời gian nhập học mà vẫn chẳng thấy gì. Lần này tôi chả dại lên tận Ban Tuyển sinh để hỏi, sợ lại phải giáp mặt cái ông Tuyển sinh kia một lần nữa. Thế là quá đủ rồi.
Tôi rất cảm kích trước tấm lòng và tinh thần làm việc của các thày cô ở trường Cao đẳng sư phạm Nhạc Hoạ TW hồi đó mặc dù chưa được học ở đó một buổi nào. Các thầy mới thực sự là những người hết lòng vì học sinh thân yêu, vì sự nghiệp giáo dục với tấm lòng cao cả, trong sáng, vô tư. Bây giờ chắc chả ai dại gì mà làm cái công việc “Vác tù và hàng tổng” ấy: đi đến tận một nơi xa xôi để giúp đỡ cho một học sinh mà mình không hề quen biết nhập học, chỉ vì học sinh đó có năng lực thực sự.
Thực ra vì tôi bé nhất nhà nên không bị ảnh hưởng lý lịch nặng nề bằng các anh của tôi, như anh Văn chẳng hạn, bị “hành lên hành xuống”, đã được vào trường Đại học học mấy tháng rồi còn bị đuổi thẳng cẳng, về nhà cũng chẳng xin được việc gì, phải trôi dạt ra tận mỏ than Hà Lầm- Quảng Ninh làm thợ lò…, chứ mình đã thấm vào đâu? Cái Chủ nghĩa “lý lịch” hồi đó đã kìm hãm, vùi dập cả một thế hệ của rất nhiều gia đình, khiến họ “không thể ngóc đầu lên được” một thời gian dài, trong đó có biết bao người tài giỏi (sau này có nhiều tác phẩm văn học đã đề cập đến thời kỳ trên).
Vậy mà kỳ lạ thay, trong số những người bị “hãm” gần như không còn đường lùi ấy có nhiều người đã “bật” được lên - như những chàng Mai An Tiêm bị vua cha đầy ải ra tận đảo hoang để không thể sinh tồn được, vậy mà họ vẫn tìm được nguồn sống, vẫn vươn lên bằng chính nghị lực và trí tuệ của mình… Trong số đó có các con nhà cụ Mai Lĩnh, anh em nhà anh Bảo- chồng tôi, hoặc các bạn thân của tôi như Khôi, Kháng, Dương, Ngân…. Có thể nói họ là những nhân chứng sống về sự vượt lên số phận và thành đạt. Ngay cả anh em chúng tôi, mặc dù ngờ nghệch, cả tin, nhưng cuối cùng cũng đều kiên trì phấn đấu- từ học hành đến sự nghiệp- đều phải “đi theo đường vòng”...Sau này tuy không ai quyền cao chức trọng trong xã hội, nhưng cũng không đến nỗi phải hổ thẹn với đời, và quan trọng hơn là vẫn giữ được tấm lòng ngay thẳng, thanh bạch…
Một điều khá thú vị là sau này “duyên nghiệp” lại run rủi tôi một lần nữa làm đúng cái nghề đầu tiên tôi được chọn vào làm ở Đài được 7 tháng- nghề Báo Chí. Nhiều khi đi họp báo cứ “chạm trán” liên tục với mấy “bác” Lãnh đạo của Nhà Đài. Đúng là trăm đường không tránh khỏi “số”! Thế mới hay: tư chất, bản sắc riêng và truyền thống gia đình … là cái gì đó luôn tiềm ẩn trong mỗi con người, “bất khả xâm phạm”, không dễ gì khuất phục được.
Trở lại thời gian trước đây, đã có lúc tôi nghĩ đến việc phải ra tận vùng Mỏ để làm lao động ở chỗ Cường, anh Văn… Cũng may là nhờ có giọng hát hay và khá nổi tiếng nên khoảng hơn một năm sau đó (tháng 1/1972), tôi được nhận vào làm thợ Điện ( theo dạng kèm cặp) tại nhà máy Đóng tàu Bạch Đằng. Sau đó ba năm- là thời gian đủ điều kiện để được xin thi Đại học Tại chức, tôi thi vào trường Đại học Giao thông Đường Thuỷ (sau này là trường Đại học Hàng Hải) và đạt điểm cao thứ ba của khoá học năm đó (1975).
Những năm đầu không có xe đạp đi làm và đi học, tôi phải đi bộ mất khoảng 7,8 cây số mới đến nhà máy, còn đường tới trường thì dài hơn, phải đi bộ từ 4, 5 giờ sáng…. Mãi tới năm 78, 79, tôi mới có chiếc xe đạp khung dựng đầu tiên của “Liên Hiệp Quốc”: Kháng thì tặng bạn khung xe mang từ thành phố Đà Nằng ra (mà cứ phải rào trước đón sau mãi, chỉ sợ tôi từ chối…), còn mẹ tôi và anh Trí mang phụ tùng xe đạp từ TP Hồ Chí Minh ra cho tôi….
Tuy nhiên, đi bộ cũng có cái hay của nó. Buổi chiều đi làm về, tôi vừa lững thững trên con đường Hoàng Văn Thụ, Cầu Đất… vừa thì thầm hát bằng tiếng Nga bài “Cuộc sống ơi, ta mến yêu người” của Liên Xô, cảm giác như mình đang sống một cuộc sống hệt như lời của bài hát:…“Đèn rực sáng trên cửa cao/ Là khi ta chân khẽ đưa thong thả bước về/ Ta càng thấy mến yêu Người/ Mong cuộc sống ta mỗi ngày sẽ tươi sáng hơn!” Vừa hát, tôi vừa tưởng tượng ra viễn cảnh Chủ nghĩa xã hội sắp tới nơi. Trong Hồi ký về Gia đình của tôi có đoạn viết:…Chính sự ngây thơ trong sáng, lạc quan, luôn hướng về phía tốt đẹp của cuộc sống … là nguồn năng lượng để chúng tôi vượt qua những thời điểm khó khăn nhất của cuộc đời… giống như “người phu chột” trong truyện ngắn của Vonte may mắn còn sót lại con mắt chỉ nhìn thấy những điều đẹp đẽ…Đó là những lúc thế này đây.
Thời gian này tôi thuộc đến hàng trăm bài hát Nga. Tôi say mê những giai điệu và lời ca trữ tình, đôn hậu, man mác buồn, thấm đẫm tâm hồn và tính cách Nga của những ca khúc đó…. Biết niềm say mê đó của tôi, Kháng và các bạn tôi chịu khó sưu tầm cho tôi rất nhiều bài hát Nga để tôi hát vào những buổi tối bên cạnh bạn bè. Có những bài hát rất hay và nổi tiếng, giờ tôi vẫn còn nhớ nhiều bài trong số đó… và tôi cũng được nổi tiếng lây vì đã hát rất thành công nhiều bài hát Nga tại các buổi biểu diễn của Thành phố và toàn Quốc…
Tháng 10/2008 Kim chi

Nói chuyện về sách của nhà Mai Lĩnh







Xin giới thiệu với anh em nhà Mai Lĩnh bài viết của dịch giả Huỳnh Anh Tuấn,một người mê sách và đã giúp cho Bình tôi tìm một số sách của Mai Lĩnh .Bài viết trên diễn đàn nhà sách Sông Hương
NÓI CHUYỆN SÁCH ĐẸP
Có thể nói là từ xưa đến nay chưa bao giờ sách các loại được viết và xuất bản nhiều như bây giờ. Vào nhà sách, số lượng sách được trưng bày làm người yêu sách như tôi hoa cả mắt. Tuy nhiên sau khi đã hết hoa mắt, tôi cố gắng để tâm tìm một cuốn sách có bản đẹp, bản đặc biệt. Thì ra còn khó hơn cả mò kim đáy biển, tôi xin phép được trình bày một vài hiểu biết nho nhỏ về các bản sách đẹp, các bản sách đặc biệt.Trong mỗi lần xuất bản, việc các tác giả và nhà xuất bản hợp tác làm một số bản đẹp và đặc biệt là một điều rất phổ biến từ lâu ở nước ngoài. Tuy nhiên, là người Việt, tôi xin được phép viết về người mình trước đã.Khoảng năm 1930 tới 1945, thời mà những người yêu sách gọi là thời tiền chiến thì các bản đẹp và đặc biệt rất phổ biến.Xin được phép đưa ra hai thí dụ: trước nhất là cuốn Đàn bà mới, kịch ba hồi của tác giả Vũ Đình Long (chủ nhân Nhà in Tân Dân) xuất bản hồi năm 1944 và kế đó là cuốn Lều chõng của tác giả Ngô Tất Tố do Nhà xuất bản Mai Lĩnh cho ra đời ngày 15-11-1941.

Cuốn Đàn bà mới của tác giả Vũ Đình Long có dành nguyên trang 137 trong sách để nói về “Các bản Đàn bà mới”. Đọc trang sách này ta thấy rằng tác giả đã để riêng ra ba bản coi như “không có thứ hạng” và “không bán” để đề các chữ tắt của chính tên mình (tên tác giả) và tên hai người thân nào khác (có thể là vợ hoặc con, hay chí ít là những người bạn thân tình nhất). Kế đó là những bản gọi là bản in “trên giấy lụa dó thượng hảo hạng” và có đánh số La Mã từ 1 đến 20, mà tác giả không bán và chắc chỉ để tặng cho các bạn bè quan trọng nhất. Kế đó là những bản cũng đánh số La Mã nối tiếp vào 20 bản đã kể trên từ số XXI (21) tới số L (50) và 30 cuốn này được đem bán với giá 50$00 (vào thời điểm năm 1944, ai cũng biết đó là một số tiền không nhỏ). Một điều đáng chú ý là các bản bán với giá 50$00 này đều có mang chữ ký của tác giả. Kế đó là còn một loại nữa cũng được in hai màu mực trên giấy trắng “nghệ thuật” thượng hảo hạng được bán ra với giá 5$00 (bằng 1/10 bản có đánh số La Mã và có chữ ký tác giả). Sau chót mới tới bản dành cho quảng đại quần chúng in một màu mực cũng trên loại giấy trên, nhưng giá bán ra chỉ là 2$00 (1/25 của bản đánh số La Mã và có chữ ký). Với cách thức phân chia sắp hạng như vậy, người ta dễ dàng nhận thấy sự quý giá và mức độ tình cảm của tác giả dành cho những người được tặng những cuốn loại không bán là to lớn chừng nào, còn với những người được tặng thì đương nhiên những cuốn sách đó là vô giá. Còn đối với những người chơi sách, yêu quý sách thì việc bỏ ra một số tiền gấp 25 lần giá một cuốn thường đủ biết những con người may mắn đó yêu quý cuốn sách của mình biết chừng nào.Bản tôi hiện có trong tay là một bản mà ông Vũ Đình Long tặng ông bà Nguyễn Khánh Đàm, chủ nhà sách thời danh ở đường Sabourain thuở nào, nhà sách đầu tiên tổ chức một cuộc triển lãm sách thật tuyệt vời. Bản này có lời đề tặng và chữ ký của ông Vũ Đình Long, khi ông đang ở Mục Xá để tránh bom đạn.
Cuốn Lều chõng của Cụ Ngô Tất Tố do Nhà Mai Lĩnh xuất bản năm 1941, in 3.000 cuốn giấy bản thường và 273 cuốn thuần dó (vì thuần dó nên nó dày độ 9 phân, nghĩa là dày gấp đôi mọi bản thường). Bản số 234 có mang chữ ký rất đẹp của Cụ đồ Tố và chữ ký của chủ nhân Nhà xuất bản Mai Lĩnh.

Bây giờ tôi xin được phép nói qua về vấn đề bản đẹp, sách đẹp ở các nước, đặc biệt là ở Pháp. Khi làm các bản đẹp, các tác giả Pháp cũng ghi rõ là bản đẹp, cũng ký tên và cũng đề tặng. Và tùy theo nhân vật được tặng là ai, tác giả thuộc loại tác giả nào, nhất là cuốn sách được minh họa bởi họa sĩ nào, cũng như được đóng bởi nghệ nhân đóng sách nào mà giá tiền bán ra ngày nay có thể không ít hơn một gia tài nhỏ. Ở Pháp có một số nghệ nhân đóng sách được gọi là “nghệ sĩ” và các tác phẩm của họ (chỉ nói về cái bìa không) cũng có giá hàng trăm ngàn quan, chứ chưa kể đến nội dung cuốn sách và những minh họa trong sách được thực hiện bởi các danh họa.Là một trong số những người chơi sách khá hiếm hoi ở nước ta, điều ước mong duy nhất của tôi trong lúc này là mong sao trong tương lai gần các sách nghiêm túc khi được xuất bản sẽ có những bản sách đẹp, những bản đặc biệt.
Huỳnh Nguyệt Anh